Deze weg loopt dood.
Dat stond op het spandoek van Extinction Rebellion. Ik stapte voor de eerste keer mee met een actie. Het was tof.
Ben je ook nieuwsgierigheid?
Naar filosofie? Naar technologie? Naar innovatie?
Naar muziek? Naar cultuur? Naar natuur?
Of naar de medemens?
De leven?
Dan is deze nieuwsbrief iets voor jou.
Ben je ook in onvrede?
Over de manier hoe we de dingen organiseren,
hoe we alles interpreteren,
hoe we tegenover elkaar (denken te) staan,
hoe we onze aandacht weggooien?
Als mens en maatschappij.
In deze nieuwsbrief bekijken we de dingen anders.
We proberen om de hoek te kijken.
Naar de toekomst.
Naar de lange termijn.
Naar de 22ste eeuw, desnoods.
Naar de wereld van de kinderen van onze kinderen.
Samen gaan we op zoek,
naar andere denkbeelden.
Een andere mindset.
We geven taal aan een nieuw verhaal.
We zoeken en we vinden hoop.
Want er is veel mogelijk
als we het samen doen.
Hi
Ik heb wel ge-wel-dig nieuws.
Brainwash Festival is back
Yes, Brainwash Festival uit Amsterdam nodigde me uit om een talk te geven. Marije, directeur van Brainwash Festival, is een lezer (hallo🙋♂️) en vindt dat de thema’s die ik hier behandel een plaats op het festival verdienen. Kom je?
Brainwash Festival, zondag 29 oktober in Amsterdam. Meer dan 100 sprekers in 60 programma’s op één dag. Tickets via de website. (You won’t regret.)
Is Amsterdam te ver? Dan nodig ik je uit op woensdag 25 okt voor een rehearsal van mijn talk. Want ja, je gaat niet naar het grootste denkfestival van België en Nederland zonder je verhaal eens te oefenen.
Brainwash talk, woensdag 25 oktober in Gent (locatie tbc) vanaf 19u. Ik zorg voor drinks. Gratis registreren via deze pagina.
Naast mijn presentatie oefenen, hoop ik ook enkele lezers te ontmoeten. Want de thema’s lokken veel reactie uit. Pieter stopte vorige week met zijn fiets om me een antwoord te schrijven op zijn smartphone. Emeliek gaf me huiswerk met nieuw lees-, kijk- en luister werk. En Bart antwoordde mijn Curated Weekly playlist met een nieuwe playlist: éveil. 🪐
Het verhaal resoneert dus. Een kleine recap.
Begin september vroeg ik of je het begrip Deep Time kende. Door erover te schrijven, leerde ik dat er een verschil is tussen het concept kennen en het doorvoelen. Dat laatste ervaarde ik zelf tijdens een wandeling in de Alpen. 🏔️
De volgende nieuwsbrief was een galerij met kunst waarin (diepe) tijd de hoofdrol speelt. Want kunst helpt om concepten zoals deep time te voelen. Dat, en schelpen. 🐚
Vorige week schreef ik over een installatie die Requiem heet. In dit kunstwerk zit de suggestie dat alle tijdperken tot een einde komen. En daarmee dringt de vraag zich op: is het einde van onze beschaving in zicht? ⏳
De eerste keer Extinction Rebellion.
Met die vraag ging ik vorige week naar een actie van Extinction Rebellion. Om de subsidies in de fossiele industrie aan te klagen, werd een burgerlijk ongehoorzame actie georganiseerd in Gent. Pas tijdens de optocht stond ik stil bij de betekenis van de naam ‘Extinction Rebellion’. De beweging opereert als rebellen tegen de uitroeiing van ons ecosysteem (verlies aan zowel planten en dieren). Het logo is een zandloper. Want de tijd dringt, volgens XR.
We wandelden een kilometer over de kleine ring in Gent. Het spandoek aan het begin van de optocht titelde “Deze weg loopt dood” (goede tagline als je een weg bezet). Aan het einde van de optocht werd een picknick op weg georganiseerd. Ja, zomaar op de ring.
De overlast was beperkt. De auto’s werden omgeleid door de politie. Toen ik aan mijn dochter vertelde dat de actie onder politiebegeleiding gebeurde, antwoordde ze: “Maar dan is het toch geen echte protestactie? Dan is het gewoon ergerlijk.”
Deze weg loopt dood.
Is Extinction Rebellion de beste aanpak? Dat weet ik niet.
Ik ken de beweging niet goed genoeg om er een analyse over te schrijven. Daarvoor is één kennismaking te kort. Toen ik enkele deelnemers vroeg hoe zij tegenover het idee stonden dat dit het einde van ons tijdperk is, waren de reacties verdeeld. Wat me opviel is dat de motivatie bij de meeste deelnemers eerder emotioneel dan rationeel was. Er heerste een gevoel van: wat kunnen we anders doen?
Ik weet wel dat het goed voelde om er te zijn.
Het is fijn om te merken dat je niet alleen bent. Dat andere mensen ook angst, woede en hoop voelen. De toekomst staat niet vast. En actie leidt tot hoop. (Ja, Rebecca Solnit werd geciteerd).
Wat ik ook dacht… Stel je voor dat alle 1176 lezers van mijn nieuwsbrief hier zouden zijn. Hoeveel krachtiger was de boodschap dan?
Tenslotte: ik geloof in de premisse van de acties.
Extinction Rebellion vertrekt vanuit de overtuiging dat de overheid haar engagement naar de burger niet nakomt. Ze doet te weinig om de klimaatramp te voorkomen en een veilige toekomst voor komende generaties te garanderen. En als de overheid zijn engagement naar de burger niet nakomt, moet de burger ook niet gehoorzaam blijven. Zo is de redenering. Om dit aan de kaak te stellen gebruikt XR geweldloze acties (burgerlijke ongehoorzaamheid).
Of zoals de website vertelt:
Punt 2: Wij richten ons op wat nodig is. Daarbij willen we 3,5% van de bevolking mobiliseren. Dit is de kritische massa die nodig is om een systeemverandering tot stand te brengen.
Punt 8: Wij zin een geweldloos netwerk. Uitgangspunt van onze strategieën en tactieken is geweldloosheid. Wij zijn van mening dat dit de meest efficiënte manier is om tot fundamentele veranderingen te komen.
Samengevat. Het was tof. En ja, ik ga nog eens meestappen. Via instagram van XR Gent blijf je op de hoogte.
Ik zag twee beren.
Wat de wetenschappelijke parameters zijn om het einde van een tijd te beschrijven, weet ik niet. Maar ik leerde wel iets over de motivatie van de acties en deelnemers.
En dat is volgens mij deze vraag: kunnen we blijven toekijken?
Wat gaan onze kinderen hiervan denken? En gaan mijn kinderen het me vergeven dat ik niks gedaan heb?
Emeliek wees me op de verfilming van WIL van Jeroen Olyslagers. Het verhaal behandelt de collaboratie van de Antwerpse politie met de nazi’s tijdens de tweede wereldoorlog. Bij het begin van de film zie je een groep agenten die “ik zag twee beren” leren zingen… “ge staat er bij, en ge kijkt er naar”.