De tijdsgeest vatten,
dat is deze nieuwsbrief.
De ideeën die onze denkwereld
(en dus onze wereld)
langzaam binnensluipen.
Ik schrijf in de ik-persoon
maar ik ben niet alleen.
Het is soms een moeilijke evenwichtsoefening:
wat is van mij
en wat is van ons allemaal (aan het worden)?
Dat is net het mooie aan ideeën.
De beste lijken ergens anders vandaan te komen,
ze vallen je te binnen.
Elk idee bevat het potentieel om van jou te worden.
En van de anderen met wie je ze deelt.
Deze nieuwsbrief versterkt ideeën,
stemmen en mogelijkheden.
Elke week opnieuw.
Zin om ideeën te delen
en ze van ons allemaal te maken?
Hi,
Deze nieuwsbrief schrijf ik vanuit Rome. Vanop een appartementje in de buurt van Castel Sant'Angelo.
Ik ben hier met mijn 2 kinderen. Het is een symbolische reis. Niet alleen omdat het de eerste reis is met ons drie. Maar ook omdat ik al vaak schreef dat we moeten nadenken over de toekomst van onze kinderen. Dus ja, het leek me logisch om eens met die van mij te komen.
We bezoeken het Colosseum en zoeken naar Caravaggio. We glippen een kerk binnen waar een trouw plaatsvindt. We bezoeken de St Pietersbasiliek wanneer de Paus er een mis voordraagt. En we glippen weer naar de Airbnb voor schermtijd (en deze nieuwsbrief).
Naast ijsjes, pizza en frisbeeën worden ze dus ondergedompeld in een geschiedenis-bad. Ze luisteren aandachtig. Geven grappige commentaar. Ik merk dat het concept renaissance verrassend moeilijk over te brengen is. Ik besef ineens hoeveel voorkennis je nodig hebt om het te vatten. Over de middeleeuwen zeggen ze: “het is als een hersenschudding. Ineens waren we alles vergeten.”
Hun aandacht en nieuwsgierigheid vervult me met dankbaarheid. Zelf kan ik sterke gevoelens hebben bij oude dingen. Ik hoop het dan ook mee te geven aan hen. Het is iets dat ik al sinds mijn tienertijd ken. Bij oude gebouwen probeer ik te luisteren naar de stemmen die de muren allemaal gehoord hebben. Bij schilderijen vraag ik me af hoe het atelier van de kunstenaar eruitzag. Wanneer ik besef dat een kathedraal met hand en hamer werd gemaakt, kan me een gevoel van verbondenheid overvallen.
Je zou het historisch bewustzijn kunnen noemen. Het bewustzijn over de geschiedenis en de erfenis die we meeslepen. En het besef dat het allemaal mensenwerk is. Het helpt me om de wereld van vandaag beter te begrijpen.
Sinds enkele jaren gaat dat historisch bewustzijn ook de andere richting uit. Naar de toekomst in plaats van naar het verleden. Voorheen stelde ik me de vraag waar vroegere generaties van droomden of voor vechten. Sinds kort vraag ik me af welke de dromen van de generaties na ons zullen zijn.
Het geeft kleur aan de keuzes die ik maak. Meer en meer denk ik: wat gaan onze kinderen hiervan denken? Is dit voordeling voor de kinderen van onze kinderen?
Ik raad je af die vraag ook te stellen. Echt. Maak niet dezelfde fout als ik. Want de vraag dwingt je anders te denken over je gedrag. Het idee biedt een ander perspectief aan je leven. Een perspectief waarin sommige van onze huidige keuzes als vreemd, onlogisch en gewoonweg verkeerd overkomen.
Een extreme versie van historisch bewustzijn is Deep Time Humility. Het wordt beschreven in het boek The Good Ancestor (De Goede Voorvader) van Roman Krznaric. Deep Time Humility is de eerste van de 6 adviezen die hij geeft om lange termijn denken te oefenen: How to think long term in short-term world.
Deep Time Humility is het gevoel dat je overvalt wanneer je over heel lange termijn of deep time denkt. Het is een term die uit de geologie komt. Deep time of geologic time is een concept dat duidelijk maakt dat de menselijke beschaving is slechts een voetnoot in de geologische geschiedenis. En daarom humility. Je wordt er bescheiden van.
Het wordt interessant wanneer je met Deep Time Humility jezelf in perspectief zet. In zijn boek illustreert Krznaric hoe alle levende mensen van vandaag maar een klein deel zijn van de generaties die voor ons kwamen (The Dead). En dat wij maar een fractie zijn van de groep mensen die nog geboren zullen worden (The Unborn). We zijn een minderheid van onze eigen soort.
De eerste keer dat ik het hoofdstuk Deep Time Humility las, kwam het niet helemaal binnen (het argument had ook beter op het einde van zijn boek staan in plaats van bij het begin). Ik voelde de connectie met de miljoenen jaren voor mij niet. Maar je hoeft geen 50.000 jaar terug te gaan. Vijhonderd jaar is ook al interessant. Naar het moment dat die St Pieters basiliek, waar ik deze ochtend zat, gebouwd werd.
En zo is langzaam het concept binnen gesijpeld in mijn hoofd. Druppelsgewijs. Als een waterlek.
Steeds vaker sta ik stil bij het feit dat de keuzes die we vandaag maken invloed hebben op de wereld van onze kinderen. En van de kinderen van onze kinderen. En op de unborn generations.
Wat zouden die van ons denken als zij hun geschiedenis schrijven?
Morgen gaan we naar het Pantheon. Je weet wel, die ronde Romeinse tempel die als een oog naar de hemel kijkt. Een cirkel in een cirkel. Zoals The Dead en The Living verder leven in de Unborn. Ik zal je volgende vertellen wat ze ervan vonden.