Hi
Welkom in Project 22. Via deze niet-echt-wekelijkse nieuwsbrief ga ik op zoek naar de concepten van de 22ste eeuw. Wat wordt vandaag ontdekt en herontdekt, wetenschappelijk of historisch, dat de volgende eeuw zal vormgeven. 🍄
Deze editie gaat over de relatie tussen persoonlijke verantwoordelijkheid en grote verhalen of verandering. Hierover had ik recent een gesprek met twee vrienden en tevens lezers (hallo Hanne en Tim 🙋♂️) van Project 22.
“Hoe gaan jullie om met de relatie tussen het persoonlijke (micro niveau) en de grote uitdagingen (macro niveau).” vroeg ik hen vorige week zaterdag aan hen.
“Is er een link tussen micro en macro, tussen vandaag en de 22ste eeuw? Of investeren we onze energie beter in het meso niveau zoals organisaties, bedrijven en politiek? Alles wat de brug tussen nu en de toekomst maakt?”
Moest deze vraag niet echt duidelijk zijn, geen nood. Dat was het ook voor Hanne en Tim niet helemaal. Maar het was wel een begin van een boeiend gesprek.
Ik luisterde deze week naar Elliott Smith.
(c) BBC
Acts of kindness vs systeemverandering
“Branded cargo schip, met Porches en Bentleys aan boort, drijft zonder personeel in de oceaan.” Het klinkt als het begin van een reeks op VRT Nu of Netflix. Maar het is nieuws. Actualiteit die klinkt als fictie.
Net zoals dit artikel in de New York Times: “Climate Change Enters the Therapy Room”. Het beschrijft hoe meer en meer therapeuten te maken krijgen met eco-anxiety. Ofte mensen die worstelen met angsten door de klimaatverandering. De therapeuten richten thema-praktijken op en grijpen terug naar gedragspsychologie en holocaust overlevers.
He uses elements of cognitive behavioral therapy, like training clients to manage their news intake and look critically at their assumptions. He also draws on logotherapy, or existential therapy, a field founded by Viktor E. Frankl, who survived German concentration camps and then wrote “Man’s Search for Meaning,” which described how prisoners in Auschwitz were able to live fulfilling lives.
“I joke, you know it’s bad when you’ve got to bring out the Viktor Frankl,” he said. “But it’s true. It is exactly right. It is of that scale. It is that consolation: that ultimately I make meaning, even in a meaningless world.”
Hier ontstaat een link die ik erg interessant vind. Die tussen de globale of grote uitdagingen versus de persoonlijke verantwoordelijkheid of impact. Maar evengoed tussen existentiële uitdagingen en zingeving. Het is een spanningsveld waar ik al lang mee bezig ben. En het dook deze maand nog elders op. Met name in het nieuwe boek van Kees Klomp.
Kees Klomp onderzoekt in zijn werk en boeken al jaren de link tussen economie en zingeving. Hij spreekt daarom liever over betekenis economie in plaats van purpose economie. In zijn laatste boek heeft hij ook aandacht voor de existentiële uitdagingen. Doordat de actualiteit vandaag de fictie lijkt te overtreffen (denk aan de pandemie, klimaatopwarming, zelfsturende machines, qr-codes op cafe) manifesteert zich een extra primaire behoefte: de existential needs. Het gevolg van deze primaire behoefte is een grotere nood aan zingeving.
De crisis van vandaag haalt de piramide van Maslow onderuit. Daarom stelt Kees Klomp voor het als een donut te zien. Hij is niet de eerste of enige die dat doet. Ik vond deze week deze cirkel benadering van behoeften hiërarchie. Wouter van Noort deelde in zijn nieuwsbrief al eens deze case study die aantoont dat de piramide logica een erg westerse lezing is.
Wie behoefte zegt, denkt aan Maslow en zijn zogenaamde hierarchy of needs. De mens heeft een vaste behoeften opbouw, zo argumenteerde Maslow. Je moet als mens eerst aan de basisbehoeften voldoen, voordat er aan luxueuze behoeften zoals intimiteit, respect, vriendschap en uiteindelijk ook aan zingeving kan gewerkt worden.
De theorie wordt vaak voorgesteld als een piramide. Spoiler alert: Maslow heeft eigenlijk nooit over een piramide gesproken. Dat is in de business- en managementliteratuur later toegevoegd aan zijn verhaal. Bovendien, als je de existentiële uitdagingen zou toevoegen aan de piramide, dan zouden deze onderaan komen. En dat terwijl deze een rechtstreekse invloed hebben op de toplaag (zelfverwezenlijking).
Ik voel dus heel hard de behoefte om zowel aan zelfontplooiing te doen en over macro uitdagingen na te denken. Want everyday acts of kindness kunnen bijdragen tot grote systeemverandering. Wat denk jij daarvan?
Het is ook de reden waarom ik over de 22ste eeuw wil nadenken. Dat creëert de ruimte om de keuzes van vandaag nog helderder te kunnen zien en beoordelen.
Misschien is dat wel wat ik aan die twee vrienden probeerde uit te leggen. Enkel vond ik de woorden niet helemaal. Abnormaal is dat niet. Het is eigen aan de katholieke cultuur om moraliteit en zingeving onttrekken aan ons gedrag en het leven. Het is ook wat Hannah Arendt stoorde aan de westerse filosofie. Dat het te veel over denken gaat, Vita Contemplativa. Ze pleit in The Human Condition daarom voor een Vita Activa. Een leven dat werken, maken en handelen centraal stelt. Iets om in een volgende editie meer over vertellen.